Sprzedaż własnoręcznie wykonanych przedmiotów to ciekawy pomysł nie tylko na okazjonalny zarobek, ale i dobrze prosperujący biznes. Trzeba po prostu trafić w gust potencjalnych klientów, oferując im oryginalny produkt w konkurencyjnej cenie. Oczywiście nie jest to łatwe, w związku z czym wielu początkujących przedsiębiorców szybko się zniechęca, przy pierwszych niepowodzeniach porzucając marzenie o własnej firmie, na rzecz tradycyjnej pracy na etacie.
Trzeba pamiętać, że biznesowe potknięcia w wielu przypadkach nie są pochodną nieciekawej oferty, a raczej braku podstawowych umiejętności z zakresu zarządzania sprzedażą, nieznajomości rynku czy ograniczania się do zbyt wąskiej grupy klientów. Jak zatem sprzedawać, by móc się utrzymać z samodzielnie wykonywanych gadżetów? Czy ofertę kierować wyłącznie do rodzimych klientów, czy zaryzykować i wyjść z nią na szerszy rynek? Od czego zacząć, by zyskać szansę na rozkręcenie działalności i już na starcie nie zaprzepaścić szans na rynkowy sukces?
Co to jest rękodzieło?
W najszerszym rozumieniu jest to wyrób ręczny i z tego względu niepowtarzalny, często mający charakter dzieła artystycznego. Ze względu na konieczność ręcznego wykonania ma on unikalny charakter, a jego nakład jest ograniczony. W tym sensie produktem handmade może być zarówno ręcznie pleciony koszyk z wikliny, jak i wykonany z kolorowych koralików łańcuszek czy kolczyki. Rękodzieło nie jest wyrobem przemysłowym, bo wywarza się je osobiście, najczęściej w małych nakładach liczących od kilkunastu do kilkuset egzemplarzy. Dzięki małym nakładom produkty rękodzielnicze mają dość unikalny, a tym samym elitarny charakter. Kupujący tego typu wyrób ma pewność, że jest to dzieło na swój sposób niepowtarzalne, o ograniczonej dostępności.
Pomysł na biznes
Współcześnie produktem rękodzielniczym są nie tylko wyroby ludowe, w dużym stopniu związane z lokalną kulturą i tradycją, ale także wszelkiego rodzaju pracy ręczne – przedmioty wykonane własnoręcznie, najczęściej w małych nakładach. W związku z tym możemy dziś mówić o różnych kategoriach rękodzieła. Do najpopularniejszych kategorii rękodzieła artystycznego zalicza się wikliniarstwo, garncarstwo, rzeźbiarstwo, jubilerstwo, a także szydełkowanie, tkactwo, scrapbooking (dekorowanie albumów, zaproszeń czy pudełek) czy decoupage (technika zdobienia różnorodnych przedmiotów wzorkami wyciętymi z cienkiego papieru).
To czy pomysł na biznes okaże się udany, zależy nie tylko od wyboru określonej kategorii prac (oczywiście najlepiej decydować się na produkcję i sprzedaż wyrobów aktualnie cieszących się największym zainteresowaniem odbiorców), ale także od ich oryginalności i jakości wykonania. Osoba, która wiąże swoją biznesową przyszłość z produkcją handmade powinna być zatem pasjonatem w danej dziedzinie. Musi mieć umiejętności pozwalające na samodzielne wykonanie większej liczby przedmiotów, bez spadku jakości i jednocześnie zachować chęć do poznawania nowych technik i ciągłego doskonalenia warsztatu.
Kompetencje biznesowe
Pomijając kwestie związane z umiejętnością przygotowania przedmiotów, które mogą zainteresować klientów, osoba wiążąca swoją przyszłość z handmade musi umieć jeszcze je sprzedać. Najprostszym i najtańszym sposobem na rozpoczęcie tego typu działalności jest sprzedaż internetowa.
Samo założenie sklepu online jest dość proste. Kwestie rozliczeń podatkowych, zwłaszcza jeśli własne produkty sprzedajemy jedynie na rynku krajowym, nie są również przesadnie skomplikowane. Zresztą księgowość sklepu internetowego można powierzyć zewnętrznemu biuru rachunkowemu, co znacząco ułatwia sprawę. Do rozważenia pozostaje jednak kwestia tego, jak sprzedawać swoje produkty i komu?
Choć założenie sklepu internetowego nie jest dziś trudne, to jego prowadzenie wymaga czasu i pewnych umiejętności, zwłaszcza jeśli jest to działalność w pełni jednoosobowa i nie możemy liczyć na pomocą z zewnątrz. Sprawy związane z marketingiem i bieżącą obsługą zleceń pochłaniają wiele energii i wymagają dużo czasu. Niestety nie każdy może sobie na to pozwolić. Dlatego ciekawym rozwiązaniem, zwłaszcza dla osób zainteresowanych sprzedażą swoich produktów zagranicznym klientom, jest skorzystanie z pośrednictwa platform typu marketplace, takich jak Amazon. Sprzedaż wysyłkowa za granicę, z pomocą międzynarodowych serwisów sprzedażowych, jest znacznie łatwiejsza i zwalania z wielu obowiązków – oczywiście wszystko za cenę dodatkowych opłat i prowizji, co wpływa na konieczność dostosowania marży.
Jeśli masz sporo wolnego czasu i rękodzieło ma stać się podstawą Twojego utrzymania, swoich sił warto spróbować właśnie od otwarcia własnego sklepu internetowego, ewentualnie od rozpoczęcia sprzedaży przez portal aukcyjny typu Allegro. To bardzo proste. Dla odważniejszych, którym zależy na docieraniu do większej grupy odbiorców, a zatem mogących zaoferować klientom bogaty wybór produktów, ciekawym rozwiązaniem jest sprzedaż za granicę, przez platformy typu marketplace, z usługą dropshippingu (jako firma dostarczasz swoje produkty do pośrednika, a on zajmuje się ich dostawą, przejmując na siebie wszelkie obowiązki związane z bieżącą obsługą klientów).
Od czego zacząć?
Sprzedaż wyrobów rzemieślniczych, podobnie jak produktów przemysłowych, wymaga założenia działalności gospodarczej, co wiąże się z koniecznością ponoszenia stałych, związanych z tym kosztów – płacimy podatki i opłacamy składki na ZUS. Początkujący przedsiębiorca musi zatem wybrać korzystną dla siebie formę opodatkowania (na zasadach ogólnych, podatek liniowy lub ryczałt), a także zarejestrować się do ZUS (gdy jest to pierwsza działalność, istnieje możliwość skorzystania z preferencyjnych warunków, co wiąże się z możliwością opłacania niższych składek przez dwa lata). W wyborze optymalnej formy opodatkowania może pomóc biuro ze specjalnością księgowość sklepu internetowego. Takie biuro może zająć się również prowadzeniem bieżących rozliczeń podatkowych, co minimalizuje ryzyko pomyłek i zwalnia z konieczności samodzielnego wyliczania składek i zaliczek na podatek.
Działalność nierejestrowana
Ciekawym rozwiązaniem dla osób, które chcą spróbować swoich sił w internetowym handlu, ale boją się ponoszenia dużych kosztów związanych z założeniem firmy, może być tzw. działalność nierejestrowana. Zgodnie z przepisami, które weszły w życie 30 kwietnia 2018 roku, jeśli Twoje miesięczne przychody nie przekraczają 50% minimalnego wynagrodzenia, wówczas nie musisz rejestrować swojej działalności. Oznacza to brak konieczności składania wniosku o wpis do CEIDG, rejestracji w Urzędzie Skarbowym i GUS, a także opłacania składek ZUS. Warto jednak pamiętać, że prowadzenie sklepu internetowego w ramach działalności nierejestrowanej, nie zwalnia z konieczności respektowania praw konsumentów. Musisz zatem zapewnić klientom możliwość zwrotu towaru (zgodnie z zasadami sprzedaży wysyłkowej) i udzielić im ochrony gwarancyjnej. Poza tym musisz prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży i rozliczać swoje przychody z działalności nierejestrowanej w PIT-36 według skali podatkowej.
Sprzedaż w kraju – gdzie sprzedawać rękodzieło w Polsce?
Po założeniu działalności produkty handmade można zacząć sprzedawać bezpośrednio, zakładając własny sklep internetowy lub przez pośredników, na przykład przez agregujące oferty wielu sprzedawców portale zakupowe, takie jak Pakamera.pl lub serwisy aukcyjne, takie jak Allegro. Gdy korzystamy z pomocy pośredników, musimy liczyć się jednak z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów – płacimy prowizję za sprzedaż naszych produktów, co wpływa na rentowność biznesu. Dlatego zakładając pierwszy biznes, najlepiej od razu otworzyć własny sklep. Dzięki dużej dostępności intuicyjnych systemów do zakładania i prowadzenia sklepów internetowych nie trzeba ponosić dużych kosztów wstępnych – wystarczy wybrać interesującą opcję abonamentową, wykupić domenę, zaprojektować sklep z szablonu, wprowadzić do niego towar, przygotować przyjazną ścieżkę sprzedaży, napisać regulamin, zorganizować system dystrybucji i obsługi klientów. Choć na początku może wydawać się to skomplikowane, w rzeczywistości cała procedura nie zajmuje wiele czasu. Znacznie ważniejszym aspektem przy samodzielnej sprzedaży przez własny sklep internetowy jest umiejętny marketing.
Sklep można reklamować na wiele sposobów, ale najskuteczniejsze i jednocześnie najtańsze z nich to promocje organizowane z pomocą ogólnodostępnych mediów społecznościowych. Oczywiście warto postawić również na optymalizację i pozycjonowanie, w czym pomagają wyspecjalizowane firmy. To wpływa na wzrost pozycji sklepu w wynikach wyszukiwania. Korzystnym rozwiązaniem są również reklamy płatne, ale na początku działalności mało kogo stać na przeznaczenie dużych środków, na tego typu cel.
Zaletą sprzedaży krajowej jest łatwość zapewnienia bieżącej obsługi klientów oraz zorganizowania sprawnego systemu dostaw. Bez problemu możemy odpowiadać na pytania, zajmować się obsługą reklamacji i zwrotów, dostarczać przesyłki za pośrednictwem krajowych podmiotów oferujących korzystne stawki na usługi kurierskie. W odróżnieniu od firm organizujących sprzedaż za granicę nie trzeba również przesadnie kombinować z systemami płatności. Można korzystać z tradycyjnych przelewów bankowych, a także z tzw. szybkich przelewów realizowanych przez popularne serwisy płatności, z mobilnych płatności BLIK czy opcji wysyłki za pobraniem. Wszystkie transakcje realizowane są w złotówkach, a zatem odpada konieczność zapewnienia opcji płatności w walutach obcych. Oczywiście nawet sprzedaż w kraju wymaga dopełniania określonych prawem obowiązków podatkowych. By uniknąć problemów, warto zatrudnić biuro rachunkowe dla sklepu internetowego. Tego typu podmiot zajmie się bieżącą obsługą księgową firmy, zdejmując z jej właściciela konieczność samodzielnego prowadzenia rozliczeń podatkowych.
Sprzedaż za granicą – gdzie sprzedawać rękodzieło za granicą?
W przypadku produktów handmade na opłacalność biznesu duży wpływ ma wolumen sprzedaży. Jeśli sprzedajemy niewiele i zainteresowanie naszymi produktami na rynku krajowym jest ograniczone, korzystną opcją może być wyjście z ofertą na zewnątrz. W tym celu można otworzyć zagraniczną wersję sklepu i swoje produkty zacząć sprzedawać bezpośrednio na wybranym rynku zagranicznym lub skorzystać z pomocy międzynarodowej platformy marketpalce, takiej jak Amazon. Ta druga opcja jest znacznie łatwiejsza, zwłaszcza jeśli zdecydujemy się na model FBA, w którym dostarczamy nasze produkty do magazynu Amazon, a on zajmuje się dalszą logistyką – odpowiada za ich magazynowanie, pakowanie i wysyłkę, a także za bieżącą obsługę klientów, w tym za przyjmowanie zwrotów i reklamacji.
Dystrybucja wyrobów handmade za pośrednictwem międzynarodowych platform sprzedażowych to niezwykle ciekawa opcja, również dla początkujących przedsiębiorców. Otwiera ona przed producentem rękodzieła niemal nieograniczony rynek zbytu, a dzięki nowoczesnym rozwiązaniom z zakresu dropshippingu, nie jest przesadnie dla niego uciążliwa – nie wymaga tworzenia obcojęzycznych wersji sklepu czy konieczności samodzielnej obsługi klientów. Oczywiście wiąże się to z dodatkowymi kosztami – koniecznością płacenia prowizji – co wpływa na wielkość marży, ale zapewnia duże możliwości szybkiego rozwoju. Decydując się na tego typu opcję, warto korzystać z pomocy doświadczonych biur rachunkowych. Księgowość Amazon FBA nie jest przesadnie skomplikowana, ale przynajmniej na początku warto unikać błędów i zdać się na doradztwo wykwalifikowanych księgowych.
Marketplace warte uwagi
Dla osób specjalizujących się w rękodziele powstało wiele platform ułatwiających sprzedaż, dzięki którym można docierać do szerokiego grona klientów bez konieczności ponoszenia dużych wydatków na reklamę – jako sprzedawca korzystasz z pozytywnego wizerunku dużego portalu sprzedażowego, który działa jak internetowe targowisko.
Jeśli zamierzasz sprzedawać wyłącznie w naszym kraju, ciekawą opcją, poza największym portalem sprzedażowym, czyli Allegro, są również takie serwisy jak Pakamera.pl czy Decobazzar.com. To serwisy stworzone specjalne z myślą o twórcach rękodzieła, osobach z pomysłami, które poszukują platformy do zaprezentowania swoich produktów szerszemu gronu odbiorców. Jeśli chcesz zacząć wystawiać swoje wyroby w tego typu serwisach, musisz zgłosić się jako twórca. W przypadku serwisu Pakamera.pl, w zgłoszeniu należy zawrzeć krótki opis własnej osoby, przedstawić logo i dołączyć do niego przykładowe fotografie samodzielnie wykonanych przedmiotów.
Warto wspomnieć, że zgodnie z przedstawionymi w styczniu 2021 roku deklaracjami firmy Amazon, kończy ona prace nad uruchomieniem polskiej wersji serwisu. Osoby prowadzące sklep z rękodziełem lub planujące założenie tego typu działalności, które zarejestrują firmę, już dziś mogą założyć swoje konto w serwisie Amazon.pl. Uruchomienie polskiej wersji serwisu nastąpi zatem zapewne niebawem.
Jeśli chcesz wyjść ze swoją ofertą na rynki zagraniczne, warto szukać dużych, międzynarodowych platform sprzedażowych. Serwisami najbardziej popularnymi są oczywiście Amazon oraz eBay. W przypadku osób zajmujących się rękodziełem, wartą do rozważenia opcją jest również rejestracja w amerykańskim serwisie Etsy.com. O ile sama obsługa serwisu nie jest skomplikowana, o tyle obsługa klientów wymaga już znajomości języka angielskiego. Trzeba również pamiętać o konieczności samodzielnego przygotowania przesyłek oraz wdrożenia popularnych na amerykańskim rynku systemów płatności. Wszystkiego można się jednak nauczyć, a korzystanie z dodatkowych platform sprzedaży jest doskonałym sposobem na poszerzanie grona klientów i zwiększanie zysków. Oczywiście księgowość dla sklepu internetowego działającego na amerykańskim rynku jest nieco bardziej złożona, ale zawsze, przynajmniej na początku, można wspomóc się usługami doświadczonego biura rachunkowego.
Produkty handmade, zwłaszcza przedmioty oryginalne, wyróżniające się dobrą jakością wykonania, bez problemu znajdują nabywców. Jeśli masz przysłowiowy fach w rękach i chcesz zacząć zarabiać na samodzielnie wykonywanych ozdobach lub innego rodzaju gadżetach, musisz zacząć od założenia działalności. W kolejnym etapie możesz założyć własny sklep, zacząć sprzedawać za pośrednictwem portali zakupowych, serwisów aukcyjnych czy w końcu platform międzynarodowych. To prostsze, niż myślisz.
