CIT estoński to stosunkowo nowy i co ważniejsze prosty sposób preferencyjnego opodatkowania dochodów w firmie. Do jego najważniejszych założeń należy promowanie takich działań jak inwestycje rozwojowe, przy jednoczesnej minimalizacji rozliczeń podatkowych. Zatem jak właściwie CIT estoński działa w praktyce? Czy jest dobrym rozwiązaniem również dla Twojego przedsiębiorstwa? Jakie nowe regulacje prawne CIT estoński wprowadza w 2024 roku? Sprawdź, o czym musisz wiedzieć.
Czym jest CIT estoński?
CIT estoński wzorowany jest na estońskich regulacjach, a w Polsce został wprowadzony w 2021 roku. Choć początkowo nie cieszył się specjalnym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców, wdrożone przez Nowy Ład prostsze zasady zdecydowanie zwiększyły jego atrakcyjność.
Co to takiego? Estoński CIT, znany również jako ryczałt od dochodów spółek, to innowacyjna forma opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, która została wprowadzona, by wspierać rozwój firm oraz poprawić ich płynność finansową. Główna idea estońskiego CIT polega na tym, że podatek dochodowy jest płacony dopiero w momencie dystrybucji zysku, czyli wypłaty dywidendy. Oznacza to, że tak długo, jak zyski pozostają w firmie i są reinwestowane, przedsiębiorstwo nie ma obowiązku płacenia podatku dochodowego. Jest to znacząca zmiana w porównaniu do tradycyjnego modelu, w którym podatek jest naliczany na bieżąco od generowanych dochodów. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą lepiej zarządzać swoimi finansami, reinwestując zyski w rozwój działalności bez konieczności odprowadzania zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy.
Estoński CIT nie uwzględnia dochodu ani zysku brutto jako podstawy opodatkowania, a to znacznie upraszcza proces księgowy i może prowadzić do efektywnie niższej stawki podatkowej. Co więcej, przedsiębiorstwa korzystające z tego rozwiązania są zwolnione z płacenia daniny solidarnościowej, dodatkowo redukując swoje obciążenia fiskalne. Wprowadzone zmiany w estońskim CIT czynią go bardziej atrakcyjnym dla krajowych przedsiębiorstw, w tym firm rodzinnych, niezależnie od ich wielkości.
Ministerstwo Finansów umożliwia firmom rozpoczęcie korzystania z tego rozwiązania nawet w trakcie roku podatkowego, co daje elastyczność w planowaniu finansów. To nowoczesne podejście do opodatkowania wspiera rozwój firm, promuje reinwestowanie zysków i poprawia płynność finansową przedsiębiorstw, stanowiąc alternatywę dla dodatkowych obciążeń wprowadzonych przez Polski Ład.
Zobacz również: Czym jest rezydencja podatkowa?
CIT estoński — zmiany w 2024 roku
W 2024 roku, w przeciwieństwie do poprzedniego roku, estoński CIT nie doczekał się znaczących nowelizacji, jednak wprowadzono kilka istotnych zmian, które przedsiębiorcy powinni znać. Najważniejszą z nich jest rozszerzenie katalogu sytuacji, w których podatnik traci prawo do korzystania z estońskiego CIT. Katalog ten został uzupełniony o nowy sposób podziału spółek – podział poprzez wyodrębnienie. To rozwiązanie funkcjonujące w polskim Kodeksie spółek handlowych od 15 września 2023 roku, zostało wprowadzone w wyniku realizacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2121, która zmienia dyrektywę (UE) 2017/1132 w zakresie transgranicznych przekształceń, łączenia i podziału spółek.
Kluczowe interpretacje podatkowe z 2023 roku, takie jak interpretacja Dyrektora KIS z 29 listopada 2023 roku (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.561.2023.1.MK), wyjaśniają, że sprawozdanie finansowe nie musi być sporządzone przed złożeniem zawiadomienia ZAW-RD w związku z wyborem opodatkowania estońskim CIT. Z kolei interpretacja Dyrektora KIS z 12 października 2023 roku (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.405.2023.2.ASK) wskazuje na moment badania statusu „małego podatnika” dla poszczególnych lat podatkowych w ramach estońskiego CIT.
Te zmiany i interpretacje mają na celu zwiększenie przejrzystości i ułatwienie stosowania estońskiego CIT, zapewniając przedsiębiorcom lepsze zrozumienie i pewność w korzystaniu z tej formy opodatkowania. Aby dokładnie zrozumieć wszystkie korzyści i zasady związane z estońskim CIT, przedsiębiorcy mogą skorzystać z pomocy, na przykład naszego biura księgowego.
Jak zmiany wpłyną na firmy i przedsiębiorców?
Trzymanie ręki na pulsie i stałe poszerzanie wiedzy mogącej ułatwić prowadzenie swojego własnego biznesu, jak m.in. świadomość czym jest VAT OSS bądź właśnie zmiany w estońskim CIT, mogą przełożyć się na spore oszczędności i większe zyski. Jak zatem dokładnie regulacje prawne dotyczące CIT-u estońskiego obowiązujące od 2024 roku wpłyną na przedsiębiorstwa i jakie ulgi podatkowe będą z punktu widzenia firm najkorzystniejsze?
- Przesunięciu ulegnie termin opodatkowania podatkiem dochodowym aż do chwili wypłaty zysku.
- Zmianie ulegnie efektywna stawka podatkowa również wtedy, gdy mówimy o dystrybucji zysku.
- Zasady 2024 eliminują konieczność prowadzenia oddzielnej rachunkowości celem ustalenia wyniku podatkowego.
- Nowe regulacje wprowadzają natomiast szereg mechanizmów, których celem jest przeciwdziałanie – niekorzystnemu z punktu widzenia przedsiębiorstwa – podwójnemu opodatkowaniu.
- Możliwe będzie rozliczenie straty poniesionej przed przejściem na system estoński, jednak pod warunkiem korzystania z niego przez okres minimum 4 lat.
- W chwili zakończenia korzystania z systemu estońskiego firma nie będzie obarczona obowiązkiem opodatkowania zysków, jeśli wcześniej nie były dystrybuowane. Opodatkowanie nastąpi dopiero w momencie ich wypłaty.
Jakie są stawki podatku w estońskim CIT?
Stawki podatku wynikające z tytułu przejścia na system estoński będą różnić się od siebie w zależności od wielkości przedsiębiorstwa. Mali podatnicy objęci będą podatkiem CIT w wysokości 10%, podczas gdy pozostałe spółki obciążone zostaną CIT-em 20%.
Warto pamiętać jednocześnie, że nieco inne regulacje dotyczyć będą spółek kapitałowych, które obejmuje podwójny system opodatkowania:
- pierwszy — obliczany od zysku netto,
- drugi — w wysokości 19%, wyliczany na podstawie zysków kapitałowych, w momencie wypłaty zysku netto na rzecz wspólników.
Oczywiście w wyniku przejścia na CIT estoński możliwe będzie odliczenie części podatku płaconego przez spółkę, a efektywna stopa podatku wynosi 20% dla małych firm oraz firm, które dopiero rozpoczynają swoją działalność i 25% dla pozostałych przedsiębiorstw. Dla porównania w przypadku klasycznego CIT efektywne stawki podatku wyniosłyby kolejno 26,29% dla małych oraz 34,39%, dla dużych firm.
Jak działa estoński CIT w 2024? Konkretne przykłady
Estoński CIT w 2024 roku nadal pozostaje atrakcyjnym rozwiązaniem dla wielu przedsiębiorców, szczególnie tych prowadzących małe i średnie firmy. Przykład spółki, która osiąga miesięczny dochód w wysokości 100 000 zł, doskonale ilustruje, jak działa ten system w praktyce.
W tradycyjnym systemie CIT mały podatnik musiałby odprowadzać miesięczną zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 9 000 zł, a większa firma z 19% stawką CIT – 19 000 zł. Oznacza to, że w skali roku mały podatnik odprowadziłby 108 000 zł, a większa firma aż 228 000 zł. Te kwoty stanowią znaczące obciążenie finansowe, które mogą ograniczać możliwości inwestycyjne przedsiębiorstwa. W przypadku estońskiego CIT przedsiębiorstwo nie musi płacić comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, a to w praktyce oznacza, że całe 100 000 zł miesięcznego dochodu pozostaje do dyspozycji firmy.
Dzięki temu, przez cały rok, firma ma do dyspozycji pełne 1 200 000 zł, które może swobodnie inwestować w rozwój, badania, marketing czy inne strategiczne inicjatywy bez konieczności odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy. Przedsiębiorstwo zyskuje w ten sposób znacznie większą elastyczność finansową i możliwość szybszego rozwoju. Taka swoboda w zarządzaniu dochodami pozwala na lepsze planowanie i realizowanie długoterminowych celów biznesowych. Firmy mogą reinwestować zyski w kluczowe obszary działalności, zwiększając swoją konkurencyjność na rynku.
Estoński CIT umożliwia przedsiębiorcom również uniknięcie dodatkowych obciążeń wprowadzonych przez Polski Ład, takich jak składka zdrowotna, co dodatkowo poprawia płynność finansową firmy. Przedsiębiorstwo nie musi się martwić o bieżące wydatki związane z podatkiem, a to daje dodatkowy komfort finansowy i umożliwia bardziej efektywne zarządzanie środkami. W efekcie firmy mogą bardziej skoncentrować się na rozwijaniu swojej działalności, zwiększaniu zatrudnienia i poszukiwaniu nowych rynków zbytu, co w dłuższej perspektywie może przynieść znaczne korzyści zarówno przedsiębiorcom, jak i całej gospodarce. Dzięki estońskiemu CIT przedsiębiorcy mają pełną kontrolę nad swoimi finansami przez cały rok, dzięki czemu zyskują większą elastyczność operacyjną i potencjał do dynamicznego rozwoju.
Czy estoński CIT to dobre rozwiązanie? Odpowiadamy
Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, to rozwiązanie, które wzbudza wiele zainteresowania wśród polskich przedsiębiorców, zwłaszcza tych prowadzących małe i średnie firmy. Czy warto z niego korzystać?
- Jednym z największych atutów estońskiego CIT jest możliwość zapłaty podatku dochodowego dopiero w momencie dystrybucji zysku, co oznacza, że przedsiębiorstwa mogą reinwestować swoje dochody bez konieczności odprowadzania bieżących zaliczek na podatek dochodowy. To prowadzi do znacznej poprawy płynności finansowej firmy, pozwalając na większą elastyczność i dynamiczny rozwój.
- Brak konieczności sporządzania miesięcznych zaliczek na podatek oraz uproszczona forma księgowości mogą znacznie zmniejszyć obciążenia administracyjne, co szczególnie korzystne dla mniejszych firm, które często nie dysponują rozbudowanymi działami księgowymi.
Estoński CIT nie jest pozbawiony wad.
- Przede wszystkim przedsiębiorcy muszą dokładnie zrozumieć zasady i warunki, jakie muszą spełnić, by korzystać z tego systemu, a to może być skomplikowane i wymagać konsultacji z doradcami podatkowymi.
- Co jeszcze? Mimo braku bieżących zaliczek ostateczny podatek może być znaczny w momencie wypłaty zysków, co wymaga starannego planowania finansowego.
- Rozszerzenie katalogu sytuacji, w których przedsiębiorca traci prawo do estońskiego CIT, takie jak podział poprzez wyodrębnienie, wprowadza dodatkowy poziom ryzyka.
- Warto również zauważyć, że korzyści płynące z estońskiego CIT mogą być różne w zależności od specyfiki i struktury konkretnej firmy, co oznacza, że decyzja o przejściu na ten system powinna być dobrze przemyślana i dostosowana do indywidualnych potrzeb przedsiębiorstwa.
Podsumowując: estoński CIT może być doskonałym rozwiązaniem dla firm poszukujących sposobów na poprawę płynności finansowej i uproszczenie procesu podatkowego, ale wymaga to starannego zrozumienia i zarządzania ryzykiem związanym z jego zastosowaniem.
Estoński CIT – kto może z niego skorzystać?
Każdego roku przedsiębiorcy muszą mierzyć się z wprowadzanymi w prawie zmianami, dlatego zdecydowanie warto być z nowymi regulacjami na bieżąco. Nawet jeśli zmiany nie dotyczą bezpośrednio Twojej firmy, takie podstawy jak obowiązujące podatki w Niemczech, czy jakie PKD dla sklepu internetowego wybrać, mogą znacznie ułatwić rozwój firmy teraz lub w niedalekiej przyszłości.
Doskonałym przykładem mogącym wpłynąć korzystnie na przedsiębiorstwo jest zgłoszenie do CIT-u estońskiego. Zasady, które zostały wprowadzone w ubiegłych latach w znaczącym stopniu ułatwiają przejście na system estoński, a także zwiększają wynikające z niego korzyści. Komu nowe regulacje prawne umożliwiają przejście na CIT estoński?
Z nowego CIT mogą skorzystać wszyscy podatnicy posiadający siedzibę swojej firmy bądź jej zarząd na terenie Polski. Przedsiębiorstwa te muszą zatem podlegać obowiązkowi podatkowemu we wspomnianym kraju od całości swoich dochodów, bez względu na to, w jakim kraju zostały one osiągnięte.
Jeśli chodzi natomiast o formy prowadzenia działalności, jakie klasyfikują się do przejścia na system estoński, to ich lista jest dość długa. Poza najpopularniejszymi spółkami z o.o. i akcyjnymi znajdziemy na niej m.in.:
- proste spółki akcyjne;
- spółki komandytowe;
- spółki komandytowo-akcyjne.
Bez względu na charakter spółki jej udziałowcami muszą być tylko osoby fizyczne, które nie posiadają praw majątkowych do pobierania świadczeń z tytułu:
- bycia fundatorem lub beneficjentem fundacji;
- trustu;
- stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
Kolejnym niezwykle istotnym warunkiem umożliwiającym skorzystanie z CIT-u estońskiego jest osiągnięcie mniej niż 50% przychodów z działalności w poprzedzającym roku podatkowym, oczywiście liczonych z uwzględnieniem kwoty VAT, z tzw. źródeł pasywnych, do których zaliczamy:
- wszelkiego rodzaju wierzytelności;
- odsetki od pożyczek;
- poręczenia i gwarancje;
- odsetki raty leasingowej;
- gwarancje i poręczenia;
- prawa autorskie;
- własności przemysłowe;
- transakcje z podmiotami powiązanymi, w przypadku gdy nie jest wytwarzana wartość dodatnia lub jest ona minimalna;
- realizację z praw z instrumentów finansowych.
Koniecznym warunkiem pozwalającym na ubieganie się o przejście na estoński CIT jest spełnienie kryteriów dotyczących zatrudnienia pracowników. Wprowadzone w 2024 roku zmiany umożliwiają większą elastyczność dotyczącą formy zatrudnienia, dzięki czemu przedsiębiorcy będą mieć dwie możliwości.
- Pracownicy na etacie — każda firma musi zatrudniać co najmniej 3 pracowników na podstawie umowy o pracę. Jednocześnie nie mogą oni być ani udziałowcami, ani akcjonariuszami, ani też wspólnikami podatkowymi. Co więcej, należy także zwrócić uwagę, że okres ich zatrudnienia musi wynosić nie mniej niż 300 dni w roku podatkowym.
- Umowy cywilne np. zlecenia — ta forma zatrudnienia jest wynikiem wspomnianych już kilkukrotnie zmian. Oczywiście, aby móc skorzystać z nowych regulacji konieczne będzie spełnienie określonych warunków:
- pracownikami nie mogą być udziałowcy, akcjonariusze i wspólnicy podatnika;
- konieczne będzie zatrudnienie przynajmniej 3 pracowników;
- poniesione z tytułu zatrudnienia pracowników, miesięczne wydatki na ich pensje muszą plasować się na poziomie kwoty stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w konkretnym sektorze przedsiębiorstwa;
- podatnik musi również być płatnikiem PIT, składek na ubezpieczenie społeczne albo musi opłacać składki zdrowotne.
Jak przejść na CIT estoński?
Ubieganie się o przejście na estoński CIT jest całkowicie dobrowolne i pozostaje indywidualną decyzją każdego podatnika. Jednak, by zgłosić taką chęć, należy złożyć odpowiednie zawiadomienie do właściwego urzędu skarbowego.
Do kiedy jest to możliwe? Deklaracje należy złożyć nie później niż do końca stycznia roku podatkowego, w którym przedsiębiorstwo pragnie skorzystać z regulacji wynikających z CIT-u estońskiego.
Przejście na system estoński jest możliwe również w trakcie roku podatkowego, jednak należy pamiętać, że w takim przypadku konieczne będzie:
- rozliczenie CIT na standardowych zasadach;
- zamknięcie ksiąg;
- sporządzenie sprawozdania finansowego.
Takie działania pozwolą na precyzyjne ustalenie podstawy opodatkowania na okres stosowania się do CIT-u estońskiego.
Szukasz w swojej firmie oszczędności? Sprawdź, w jaki sposób możesz zyskać, przechodząc na nowy CIT estoński! Poznaj stawki i najważniejsze założenia, dzięki którym będziesz w stanie skutecznie rozwinąć swój biznes.
Zobacz również: Czym są raje podatkowe?