Premia to dodatkowe świadczenie pieniężne, które ma nagradzać zaangażowanie pracownika, jego efektywność lub osiągnięcie określonych celów. Może być ona przyznawana na podstawie umowy o pracę, regulaminu wynagradzania lub uznania pracodawcy. W każdym tym przypadku stanowi przychód pracownika z tytułu stosunku pracy i podlega opodatkowaniu oraz obciążeniom składkowym. Sprawdź, ile wynosi opodatkowanie premii i jak takie świadczenie wpływa na składki ZUS.
Czym jest premia dla pracownika z perspektywy podatkowej?
Zgodnie z prawem podatkowym, premia dla pracownika jest traktowana tak samo jak wynagrodzenie zasadnicze i stanowi przychód ze stosunku pracy. Oznacza to, że wlicza się ona do podstawy wymiaru podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (ZUS). Nie ma znaczenia, czy premia jest wypłacana razem z wynagrodzeniem, czy osobno, czy jest uzależniona od spełnienia określonych warunków, czy może dobrowolna. Ważne jest natomiast to, żeby była ona prawidłowo udokumentowana na podstawie faktury, rachunku lub innego dowodu księgowego.
Obowiązki pracodawcy przy wypłacie premii – składki i podatki
Pracodawca, który wypłaca pracownikowi premię, ma obowiązek odprowadzić z niej zaliczkę na podatek dochodowy oraz składki ZUS. Ta pierwsza wynosi 12% lub 32% w zależności od wysokości dochodu pracownika w danym roku podatkowym. Składki ZUS obejmują składkę emerytalną (9,76%), rentową (1,5%), chorobową (2,45%) oraz zdrowotną (9%). Składki ZUS są obliczane od podstawy wymiaru, która jest równa kwocie brutto premii. Pracodawca ma obowiązek pobierać i odprowadzać zaliczkę na podatek oraz składki ZUS w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wypłacił premię. Jest on również zobowiązany wykazać wypłaconą premię w deklaracji PIT-11 oraz w informacji ZUS RCA.
Podatek dochodowy od premii – jak obliczyć?
Opodatkowanie premii rozlicza się według tych samych stawek i zasad, co podatek od wynagrodzenia zasadniczego. Obecnie obowiązują dwie stawki podatku: 12% dla dochodów do 120 000 zł w skali roku i 32% dla dochodów pracownika powyżej tej kwoty. Warto jednak pamiętać, że podatek jest obliczany od kwoty pozostałej po odliczeniu składek ZUS.
Jak wyliczyć opodatkowanie premii – przykład:
Pracownik otrzymał premię w wysokości 1000 zł. Składki ZUS wynoszą tu odpowiednio: emerytalna – 97,60 zł, rentowa – 15 zł, chorobowa – 24,50 zł, zdrowotna – 90 zł. Kwota netto premii wynosi zatem: 1000 zł – 97,60 zł – 15 zł – 24,50 zł – 90 zł = 772,90 zł. Zaliczka na podatek dochodowy wynosi: 772,90 zł x 12% = 92,75 zł. Kwota do wypłaty pracownikowi wynosi: 772,90 zł – 92,75 zł = 680,15 zł.
Premie a składki ZUS – kiedy są wymagane?
Składki ZUS od premii są zawsze wymagane, niezależnie od tego, czy premia jest wypłacana regularnie, czy sporadycznie oraz na jakich zasadach jest ona przyznawana. W każdym przypadku stanowi zatem podstawę wymiaru składek ZUS i podlega obowiązkowemu oskładkowaniu. Wyjątkiem są nagrody jubileuszowe, które przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat. Takie nagrody są zwolnione z oskładkowania, jeśli są wypłacane zgodnie z zasadami określającymi warunki ich przyznawania.
Jak rozliczyć premię w deklaracji PIT pracownika?
Premia zaliczana jest do dochodu pracownika z tytułu stosunku pracy i podlega rozliczeniu w deklaracji PIT. Pracownik powinien wykazać ją w zeznaniu rocznym (PIT-36 lub PIT-37), na podstawie informacji zawartych w PIT-11. Ma on jednak prawo do odliczenia kosztów uzyskania przychodu, a także skorzystania z ulg podatkowych, np. ulgi na dzieci.
Optymalizacja podatkowa świadczeń pracowniczych
Opodatkowanie premii zmniejsza kwotę netto, którą otrzymuje pracownik. Istnieją jednak pewne sposoby, aby zoptymalizować obciążenia podatkowe i składkowe z tytułu świadczeń pracowniczych. Jednym z nich jest wykorzystanie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), który umożliwia finansowanie różnych form pomocy i wsparcia dla pracowników i ich rodzin. Świadczenia pracownicze z ZFŚS są zwolnione z podatku dochodowego i składek ZUS, jeśli spełniają warunki określone w ustawie o podatku dochodowym i ustawie o ZFŚS. Przykładowe świadczenia z ZFŚS to:
- dofinansowanie do wypoczynku,
- dofinansowanie do opieki nad dziećmi,
- dofinansowanie do kultury i sportu,
- dofinansowanie do leczenia i rehabilitacji,
- zapomogi.
Innym sposobem na optymalizację podatkową świadczeń pracowniczych jest wykorzystanie świadczeń nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych, które są zwolnione z podatku dochodowego do określonej kwoty. Przykładowe świadczenia pracownicze zaliczane do tej kategorii: ubezpieczenie na życie, ubezpieczenie zdrowotne, karta sportowa, karta podarunkowa, bony żywieniowe.
Teraz już wiesz, na czym polega opodatkowanie premii
Mamy nadzieję, że po lekturze naszego poradnika wiesz już, jak rozliczyć opodatkowanie premii oraz jakie składki ZUS należy opłacić, oferując tego typu świadczenia pracownicze. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zapoznaj się z innymi wpisami na naszym blogu. Czekają tam na Ciebie poradniki, dotyczące tego, jak udokumentować zakup od osoby prywatnej oraz o czym pamiętać, wybierając biuro rachunkowe dla sklepu internetowego!
