Pomoc de minimis. Czym jest i kto może z niej skorzystać?

Pomoc de minimis to forma wsparcia finansowego dla firm, która nie jest uznawana za pomoc publiczną w rozumieniu unijnego prawa konkurencji. Oznacza to, że jej udzielenie nie wymaga zgody Komisji Europejskiej. Z tego poradnika dowiesz się, na czym dokładnie polega pomoc de minimis, kto może z niej skorzystać, jakie formy wsparcia obejmuje oraz co musisz zrobić, by ją uzyskać.

Definicja pomocy de minimis i jej podstawowe zasady

Pomoc de minimis to przykład wsparcia finansowego dla małych i średnich przedsiębiorstw, którego całkowita wartość nie przekracza 200 tysięcy euro w okresie trzech lat podatkowych. Limit ten dotyczy pomocy udzielonej przez wszystkie podmioty publiczne, zarówno na szczeblu krajowym, jak i lokalnym. Może zostać ona przyznana w różnych formach, takich jak dotacje, pożyczki, gwarancje, ulgi podatkowe, zwolnienia z opłat, usługi doradcze, szkolenia, itp. Warto pamiętać, że oprócz pomocy de minimis istnieją także inne formy dofinansowania do działalności gospodarczej. Więcej informacji na ich temat znajdziesz na naszym blogu.

Kto kwalifikuje się do otrzymania pomocy de minimis?

Co do zasady, pomoc de minimis może być udzielana małym i średnim przedsiębiorstwom prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium Polski, pod warunkiem, że:

• nie przekroczą one limitu takiego wsparcia,
• działania, na które chcą uzyskać wsparcie, nie są objęte zakazem lub ograniczeniem pomocy publicznej,
• podmiot, który ubiega się o pomoc, nie jest zagrożony upadłością.

Wsparcie może być udzielona także przedsiębiorstwom z sektora rolnego i rybołówstwa, pod warunkiem, że nie przekroczą one limitów pomocy de minimis, ustalonych dla tych sektorów, tj. 20 tysięcy euro dla sektora rolnego i 30 tysięcy euro dla sektora rybołówstwa. Szczegółowe zasady dotyczące tej materii precyzują regulacje unijne.

Wyłączenia z pomocy de minimis

Wykluczenia w ramach pomocy de minimis dotyczą zarówno podmiotów, jak i celów, na które ma zostać przyznane wsparcie. Wykluczenia podmiotowe oznaczają, że niektóre przedsiębiorstwa nie mogą otrzymać pomocy de minimis ze względu na swój sektor działalności, sytuację ekonomiczną lub charakter prawny. Wykluczenia celowe odnoszą się z kolei do działań, które nie mogą być finansowane ze środków przyznanych w tej formie. Wśród ich przykładów wymienić można:

• rybołówstwo i akwakulturę, objęte rozporządzeniem Rady (WE) nr 104/2000;
• produkcję podstawowa produktów rolnych wymienionych w Załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;
• górnictwo węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu), ropy naftowej, gazu ziemnego i rud metali;
• przetwórstwo i konserwowanie mięsa, ryb, skorupiaków i mięczaków, ziemniaków, owoców i warzyw, produkcja olejów i tłuszczów, cukru, octu, wyrobów z jaj, miodu i karmelu;
• wytwarzanie produktów przemiału zbóż, skrobi i produktów skrobiowych;
• produkcja gotowej paszy dla zwierząt gospodarskich;
• transport drogowy towarów.

Z pomocy nie może korzystać sektor finansowy, a zatem banki, instytucje kredytowe, ubezpieczeniowe, inwestycyjne, fundusze emerytalne, a także przedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej, tj. spełniające kryteria przedsiębiorstwa w upadłości lub zagrożonego upadłością.

Jakie formy wsparcia obejmuje pomoc de minimis?

Pomoc de minimis obejmuje różne formy wsparcia finansowego dla firm, które za pomocą tego typu środków, chcą realizować działania związane z rozwojem, innowacyjnością, konkurencyjnością, dostosowaniem się do zmian rynkowych, ochroną środowiska, czy ochroną zatrudnienia. Do tych najpopularniejszych należą:

• dotacje, czyli bezzwrotne środki pieniężne, przyznawane na określony cel lub projekt;
• pożyczki, czyli zwrotne środki pieniężne, udzielane na preferencyjnych warunkach, np. z niskim oprocentowaniem, długim okresem spłaty, okresem karencji, itp.;
• gwarancje, czyli zobowiązania do zapłaty wierzycielowi w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika, np. gwarancje kredytowe, poręczenia, ubezpieczenia, itp.;
• ulgi podatkowe, czyli obniżenia lub zwolnienia z podatków lub opłat publicznych, np. ulgi w podatku dochodowym, podatku od nieruchomości, podatku od czynności cywilnoprawnych, itp.;
• zwolnienia z opłat, np. za korzystanie z usług publicznych;
• usługi doradcze, czyli świadczenia z zakresu doradztwa biznesowego, prawnego, finansowego, technicznego, marketingowego, itp.;
• szkolenia dla pracowników lub właścicieli przedsiębiorstw;
• inne formy wsparcia, które nie są wymienione powyżej, ale spełniają zasady pomocy de minimis, np. udostępnianie sprzętu, infrastruktury, pomieszczeń, licencji, patentów, itp.

Procedury aplikowania o pomoc de minimis

Aby skorzystać z pomocy de minimis, przedsiębiorca musi spełnić kilka warunków. Tym najważniejszym, jest prowadzenie działalności, która kwalifikuje się do otrzymania takiego wsparcia. Przed złożeniem wniosku należy także zweryfikować, czy nie został przekroczony limit pomocy de minimis, a firma nie znajduje się w trudnej sytuacji finansowej. Po drugie, przedsiębiorca musi znaleźć odpowiedni program lub instytucję, która udziela pomocy de minimis, np. ministerstwo, urząd marszałkowski, urząd pracy, agencję rozwoju regionalnego, bank, fundację, itp. Po wyborze programu należy zapoznać się z jego regulaminem i warunkami udzielenia pomocy de minimis, w szczególności w zakresie celu, formy wsparcia, wysokości świadczenia, dodatkowych kryteriów, terminów i wymaganych dokumentów.

By uzyskać finansowanie, należy złożyć wniosek o pomoc de minimis oraz dołączyć niezbędną dokumentację, np.:

• oświadczenie o pomocy de minimis,
• biznesplan,
• umowy i dokumenty księgowe.

Ważną kwestią jest należyte rozliczenie takiej pomocy. Przedsiębiorca musi bowiem zrealizować cel lub projekt, na który otrzymał wsparcie, zgodnie z ustalonym harmonogramem i budżetem.

Obowiązki przedsiębiorcy korzystającego z pomocy de minimis

Przedsiębiorca, który otrzymał pomoc de minimis, ma kilka obowiązków, które musi spełnić, aby nie narazić się na utratę lub zwrot otrzymanych środków. Po pierwsze, musi on przestrzegać zasad pomocy de minimis, tj. nie przekraczać jej limitu, ani nie łączyć jej z innymi formami pomocy publicznej. Regulacje prawne zabraniają także dokonywania zmiany celu lub projektu, na który otrzymał pomoc de minimis.

Ma on również obowiązek prowadzenia odpowiedniej dokumentacji, a także przechowywania wszystkich dokumentów związanych z otrzymaniem i wykorzystaniem pomocy de minimis, takich jak np. wniosek, decyzja, umowa, faktura, protokół, raport, itp. Powinien on również informować o otrzymaniu pomocy de minimis, tj. składać oświadczenia o pomocy de minimis, a także uwzględnić ją w sprawozdaniach finansowych. Powinien ponadto współpracować z podmiotami kontrolującymi pomoc de minimis, tj. udostępniać dokumentację, odpowiadać na pytania i zapytania, zgłaszać wszelkie zmiany i problemy, itp.

Przykłady wykorzystania pomocy de minimis w praktyce biznesowej

Pomoc dla przedsiębiorstw finansowana ze środków publicznych może być wykorzystana na wiele różnych celów i projektów, które mają na celu poprawę sytuacji i rozwoju przedsiębiorstw. Oto kilka ich przykładów:

• zakup sprzętu i oprogramowania. Przedsiębiorca, który prowadzi działalność związaną z informatyką, może skorzystać z pomocy de minimis na zakup nowego sprzętu i oprogramowania, które pozwolą mu na zwiększenie wydajności i jakości swoich usług. Wsparcie może pokryć do 50% kosztów zakupu, a przedsiębiorca musi wykazać, że sprzęt i oprogramowanie są niezbędne do realizacji jego działalności i że nie są używane do celów prywatnych;
• szkolenie pracowników. W tym przypadku pomoc de minimis może pokryć do 100% kosztów szkolenia, a przedsiębiorca musi wykazać, że szkolenie jest związane z jego działalnością i że przyczynia się do podniesienia kwalifikacji i kompetencji jego pracowników;
• promocja firmy. Maksymalna kwota wsparcia wynosi tu 50% kosztów promocji, a przedsiębiorca musi wykazać, że promocja jest związana z jego działalnością i że ma na celu zwiększenie rozpoznawalności i atrakcyjności jego oferty;
• badania i rozwój. Tu także maksymalna kwota dofinansowania wynosi 50% kosztów kwalifikowalnych, a beneficjent takiej pomocy musi wykazać, że badania i rozwój są związane z jego działalnością i że mają na celu zwiększenie innowacyjności i konkurencyjności jego firmy.

Teraz już wiesz, co to jest pomoc de minimis i jak z niej korzystać!

Czas podsumować najważniejsze informacje. Pomoc de minimis to forma wsparcia finansowego dla firm, która nie jest uznawana za pomoc publiczną i nie wymaga zgody Komisji Europejskiej. Może być ona udzielana małym i średnim przedsiębiorstwom, prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium Polski, pod warunkiem, że nie przekroczą one limitu pomocy de minimis, który wynosi 200 tysięcy euro w okresie trzech lat podatkowych. Obejmuje ona różne formy wsparcia, dlatego z tego typu środków powinny korzystać firmy, którym zależy na rozwoju działalności, czy prowadzeniu projektów badawczo-rozwojowych.

Mamy nadzieję, że po lekturze naszego poradnika, wiesz już, jak skorzystać z tego typu wsparcia. Jeśli natomiast chcesz dowiedzieć się więcej, zapoznaj się z innymi wpisami na naszym blogu. Znajdziesz tam m.in. kompleksowy przewodnik, jak prowadzić księgowość dla sklepu internetowego.