Chcesz pracować na własny rachunek, ale obawiasz się wyzwań, jakie się z tym wiążą? Możesz skorzystać ze szczególnej formy zarobkowania, jaką jest działalność bez rejestracji. Przeczytaj nasz poradnik i sprawdź, co musisz wiedzieć, zanim spróbujesz swoich sił w e-biznesie!
Czym charakteryzuje się działalność bez rejestracji?
Działalność gospodarcza bez rejestracji, często nazywana również nieewidencjonowaną, jest szczególnym rodzajem aktywności zarobkowej osób fizycznych. Do krajowego porządku prawnego została ona wprowadzona w 2018 r. na mocy przepisów zawartych w ustawie Prawo przedsiębiorców. Znajdujący się tam art. 5 przewiduje bowiem, że osoby fizyczne, które uzyskują niskie przychody, mogą prowadzić działalność bez konieczności rejestracji w CEIDG czy ZUS-ie. Aby skorzystać z tego przywileju, należy jednak spełnić kilka warunków.
Pierwszy z nich dotyczy wysokości przychodów uzyskiwanych z tejże działalności. Co do zasady, w żadnym miesiącu nie mogą one przekraczać 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z zaplanowaną podwyżką płacy minimalnej w 2023 r., limit przychodu dla działalności nierejestrowanej wyniesie odpowiednio 1745 zł miesięcznie w pierwszym półroczu oraz 1800 zł miesięcznie po 1 lipca 2023 r. Drugi warunek dotyczy historii biznesowej osób, chcących prowadzić działalność bez rejestracji. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, z tego przywileju nie mogą skorzystać podatnicy, którzy w okresie ostatnich 60 miesięcy wykonywali działalność gospodarczą.
Działalność bez rejestracji – wyjątki
Obowiązujące obecnie rozwiązania prawne przewidują pewne wyjątki, uniemożliwiające prowadzenie działalności bez rejestracji, nawet jeśli spełnione zostaną wymienione wyżej warunki. Założenie firmy jest konieczne wówczas, gdy:
- wykonywanie aktywności zarobkowej wymaga uzyskania koncesji, licencji lub zezwoleń (np. w zakresie sprzedaży alkoholu),
- dany rodzaj aktywności został zdefiniowany w przepisach jako działalność gospodarcza (do tej kategorii zalicza się np. pośrednictwo ubezpieczeniowe oraz prowadzenie ksiąg rachunkowych).
Działalności bez rejestracji nie mogą również prowadzić wspólnicy spółki cywilnej.
Kiedy można sprzedawać w internecie bez działalności?
Działalność bez rejestracji to forma zarobkowania, chętnie wykorzystywana przez osoby, stawiające pierwsze kroki w e-biznesie. Pozwala ona bowiem na obrót tymi produktami i usługami, których sprzedaż nie wymaga zdobycia zezwolenia lub koncesji. Kolejną z jej zalet jest brak konieczności posiadania wpisu do CEIDG. To z kolei znacząco ułatwia modyfikowanie oferty, np. poprzez uzupełnianie jej o nowe kategorie asortymentu. Dzięki temu debiutujący sprzedawcy mogą samodzielnie przetestować, które produkty cieszą się największym zainteresowaniem wśród nabywców. Warto wiedzieć, że prowadzenie działalności bez rejestracji nie wyklucza możliwości nawiązania współpracy z hurtownią dropshippingową. Więcej na ten temat piszemy w artykule „pomysły na sklep w dropshippingu”.
Kiedy konieczne będzie zarejestrowanie firmy?
Rejestracja firmy w CEIDG jest konieczna wtedy, gdy osoba prowadząca działalność nierejestrowaną przestanie spełniać wymogi uprawniające ją do takiej formy zarobkowania. Stanie się tak wówczas, gdy:
- przychody uzyskiwane z tytułu działalności bez rejestracji w danym miesiącu przekroczą limit 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia,
- sprzedaż produktów lub usług objęta zostanie koncesją lub będzie wymagała posiadania odpowiedniej licencji,
- działalność wykonywana będzie w ramach umowy spółki cywilnej.
Brak rejestracji firmy w CEIDG może skutkować takimi konsekwencjami, jak np. kara grzywny czy konieczność odprowadzenia należnych podatków i składek do ZUS i US wraz z odsetkami. O tym, co należy zrobić, aby zarejestrować działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży internetowej, piszemy w artykule „jak założyć sklep internetowy”.
Działalność bez rejestracji a faktura
Prowadząc działalność bez rejestracji, należy zwrócić szczególną uwagę na właściwe dokumentowanie transakcji. Choć przepisy nie wskazują wprost, jak w takim przypadku powinna wyglądać ewidencja sprzedaży, to jednak warto zadbać o to, aby znalazły się w niej np. faktury czy rachunki. Niezależnie od tego, co wybierzesz, pamiętaj, że oba dokumenty muszą zawierać kilka elementów obowiązkowych, a mianowicie:
- datę wystawienia i datę sprzedaży,
- numer rachunku lub faktury,
- dane sprzedawcy i nabywcy,
- rodzaj i liczbę sprzedawanych towarów oraz ich ceny jednostkowe,
- łączną kwotę do zapłaty.
Ewidencja sprzedaży w przypadku działalności bez rejestracji może mieć charakter uproszczony. Warto jednak starannie ją prowadzić, gdyż przychody z tego tytułu należy rozliczyć w zeznaniu rocznym PIT-36. Więcej informacji na temat zasad ewidencjonowania sprzedaży w sklepie internetowym, znajdziesz w zakładce księgowość e-commerce.
Działalność nierejestrowana a składki ZUS i rozliczenia z US
Działalność bez rejestracji, choć de facto polega na wykonywaniu pracy na własny rachunek, nie wymaga zakładania firmy. Główną zaletą jej prowadzenia, jest zwolnienie z konieczności opłacania składek ZUS oraz zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. To znacząco zmniejsza koszty, jakie muszą ponosić debiutujący przedsiębiorcy. Pamiętaj jednak, że prowadzenie działalności bez rejestracji nie zwalnia Cię z obowiązków wynikających z przepisów ustawy o VAT. Jeśli zatem sprzedajesz przez internet np. sprzęt elektroniczny, musisz rozliczyć należny podatek. Możesz to zrobić samodzielnie, lub też skorzystać z usług firm oferujących księgowość dla sklepu internetowego.